Ustawa z dnia 13 lutego 2020 r. o zmianie ustawy – prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, wprowadziła nową procedurę w prawie budowlanym, jaką jest uproszczone postępowanie legalizacyjne.
Nowelizacja weszła w życie 19 września 2020 r. otwierając tym samym drogę do uregulowania stanu prawnego obiektów budowlanych wybudowanych w warunkach samowoli budowlanej bez ponoszenia wnoszenia opłaty legalizacyjnej.
Aby móc skorzystać z uproszczonej procedury legalizacyjnej, trzeba spełnić warunki, które zostały wskazane w art.49f- 49h ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. prawo budowlane. Jednym z nich jest upływ, co najmniej 20 lat od zakończenia budowy inwestycji.
Co ważne, w przypadku samowoli budowlanych powstałych przed 1 stycznia 1995 r., tj. obiektów budowlanych, o których mowa w art. 103 ust.2 ustawy prawo budowlane, to od właściciela lub zarządcy obiektu zależy, jaki tryb legalizacyjny będzie zastosowany.
W myśl art. 49g ustawy prawo budowlane, w ramach uproszczonego postępowania legalizacyjnego, organ nadzoru budowlanego nakłada, w drodze postanowienia, obowiązek przedłożenia dokumentów legalizacyjnych, w terminie nie krótszym niż 60 dni od dnia jego doręczenia. Na postanowienie to przysługuje zażalenie.
Do dokumentów legalizacyjnych należą:
1) oświadczenie, pod rygorem odpowiedzialności karnej, o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane,
2) geodezyjna inwentaryzacja powykonawcza obiektu budowlanego,
3) ekspertyza techniczna, sporządzona przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia budowlane, wskazująca, czy stan techniczny obiektu budowlanego: nie stwarza zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi oraz pozwala na bezpieczne użytkowanie obiektu budowlanego zgodne z dotychczasowym lub zamierzonym sposobem użytkowania.
Postępowanie legalizacyjne uproszczone, kończy się wydaniem następującego rodzaju decyzji:
- decyzji o legalizacji (gdy dokumenty legalizacyjne są kompletne lub ich niekompletność została usunięta oraz gdy z ekspertyzy technicznej wynika, że stan techniczny obiektu budowlanego nie stwarza zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi oraz pozwala na bezpieczne użytkowanie obiektu budowlanego zgodne z dotychczasowym lub zamierzonym sposobem użytkowania),
bądź,
- decyzji o nakazie rozbiórki (w przypadku nieprzedłożenia dokumentów legalizacyjnych w wyznaczonym terminie, nieusunięcia, w wyznaczonym terminie, niekompletności dokumentów legalizacyjnych, lub gdy z ekspertyzy technicznej wynika, że stan techniczny obiektu budowlanego stwarza zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi lub nie pozwala na bezpieczne użytkowanie obiektu budowlanego zgodne z dotychczasowym lub zamierzonym sposobem użytkowania).
Ważne: Decyzja o legalizacji stanowi podstawę do użytkowania obiektu budowlanego.
Jak wskazano na początku artykułu, legalizacja samowoli budowlanej przeprowadzona w trybie uproszczonym, nie wiążę się z nałożeniem opłaty legalizacyjnej. Co więcej, organ nadzoru budowlanego nie bada zgodności inwestycji z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego lub decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
Stan prawny na dzień 6 sierpnia 2021 r
