Ustawa z dnia 13 lutego 2020 r. o zmianie ustawy – prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, wprowadziła nową procedurę w prawie budowlanym, jaką jest uproszczone postępowanie legalizacyjne.
Nowelizacja weszła w życie 19 września 2020 r. otwierając tym samym drogę do uregulowania stanu prawnego obiektów budowlanych wybudowanych w warunkach samowoli budowlanej bez ponoszenia wnoszenia opłaty legalizacyjnej.
Aby móc skorzystać z uproszczonej procedury legalizacyjnej, trzeba spełnić warunki, które zostały wskazane w art.49f- 49h ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. prawo budowlane. Jednym z nich jest upływ, co najmniej 20 lat od zakończenia budowy inwestycji.
Co ważne, w przypadku samowoli budowlanych powstałych przed 1 stycznia 1995 r., tj. obiektów budowlanych, o których mowa w art. 103 ust.2 ustawy prawo budowlane, to od właściciela lub zarządcy obiektu zależy, jaki tryb legalizacyjny będzie zastosowany.
W myśl art. 49g ustawy prawo budowlane, w ramach uproszczonego postępowania legalizacyjnego, organ nadzoru budowlanego nakłada, w drodze postanowienia, obowiązek przedłożenia dokumentów legalizacyjnych, w terminie nie krótszym niż 60 dni od dnia jego doręczenia. Na postanowienie to przysługuje zażalenie.
Do dokumentów legalizacyjnych należą:
1) oświadczenie, pod rygorem odpowiedzialności karnej, o posiadanym prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane,
2) geodezyjna inwentaryzacja powykonawcza obiektu budowlanego,
3) ekspertyza techniczna, sporządzona przez osobę posiadającą odpowiednie uprawnienia budowlane, wskazująca, czy stan techniczny obiektu budowlanego: nie stwarza zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi oraz pozwala na bezpieczne użytkowanie obiektu budowlanego zgodne z dotychczasowym lub zamierzonym sposobem użytkowania.
Postępowanie legalizacyjne uproszczone, kończy się wydaniem następującego rodzaju decyzji:
- decyzji o legalizacji (gdy dokumenty legalizacyjne są kompletne lub ich niekompletność została usunięta oraz gdy z ekspertyzy technicznej wynika, że stan techniczny obiektu budowlanego nie stwarza zagrożenia dla życia lub zdrowia ludzi oraz pozwala na bezpieczne użytkowanie obiektu budowlanego zgodne z dotychczasowym lub zamierzonym sposobem użytkowania),
bądź,
- decyzji o nakazie rozbiórki (w przypadku nieprzedłożenia dokumentów legalizacyjnych w wyznaczonym terminie, nieusunięcia, w wyznaczonym terminie, niekompletności dokumentów legalizacyjnych, lub gdy z ekspertyzy technicznej wynika, że stan techniczny obiektu budowlanego stwarza zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi lub nie pozwala na bezpieczne użytkowanie obiektu budowlanego zgodne z dotychczasowym lub zamierzonym sposobem użytkowania).
Ważne: Decyzja o legalizacji stanowi podstawę do użytkowania obiektu budowlanego.
Jak wskazano na początku artykułu, legalizacja samowoli budowlanej przeprowadzona w trybie uproszczonym, nie wiążę się z nałożeniem opłaty legalizacyjnej. Co więcej, organ nadzoru budowlanego nie bada zgodności inwestycji z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego lub decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu.
Nie wszystkie jednak przypadki 20-letnich samowoli budowlanych objęte zostały abolicją. Zgodnie z art. 25 ustawy nowelizującej, do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie nowelizacji (przed dniem 19 września 2020 r.) stosuje się przepisy dotychczasowe prawa budowlanego. Dlatego nim zdecydujemy się na złożenie stosownego wniosku do organu nadzoru budowlanego, warto przeanalizować dany przypadek, upewniając się, że spełnia on kryteria do przeprowadzenia uproszczonej procedury. W przypadku wątpliwości zachęcamy do skorzystania z usług naszej Kancelarii.
Stan prawny na dzień 6 sierpnia 2021 r
